چاپ مرکزی

در پایین کوه نقاره خانه شهر ری، آثاری از هتل اسکان الوند یک شهر بر جای مانده از دوران سلجوقیان به چشم می‌خورد. بقایای شهر سلجوقیان به صورت ویرانه‌ای است که برج و بارویی مخروبه بر روی آن قرار گرفته است. در سال 1350، ویرانه‌های شهر سلجوقیان تا حدودی مرمت و بازسازی شد و مورد بازدید میهمانان خارجی که برای جشن‌های سلطنتی (2500 ساله) به ایران دعوت شده هتل برج سفید تهران بودند، قرار گرفت. بنا به گفته مردم بومی، شهر سلجوقیان از آن تاریخ تاکنون با دیواره‌های آهنی مسدود شده و کسی حق ورود به آنجا را ندارد . در قسمت بالایی برج و باروی شهر سلجوقیان، روی کوه نقاره خانه، برج نقاره خانه قرار دارد که آن هم متعلق به دوره سلجوقیان است.

برج آجری علاءالدین با ارتفاع 17 متر به فاصله‌ای اندک در شمال مسجد جامع ورامین قرار دارد و شامل دو قسمت است: قسمت اول: با بدنه‌ای مدور به ارتفاع 12 متر است که بخش اصلی بنا را تشکیل می‌دهد. برج علاءالدین ورامین، دارای دو در بزرگ جنوبی و شمالی است. در ضلع غربی در ارتفاع 6 متری، راه پله‌ای وجود دارد که از طریق آن می‌توان به قسمت هتل ایبیس تهران میانی برج علاءالدین ورامین راه یافت. در منتهی الیه بخش مدور، کتیبه‌ای به خط کوفی قرار دارد. تزئین خارجی برج با کاشی‌های فیروزه‌ای انجام گرفته که زیبایی خاصی به آن بخشیده است. قسمت دوم: شامل گنبدی مخروطی شکل و بزرگ به ارتفاع 5/4 متر است که روی قسمت اول قرار دارد. بخش بالایی مخروط با خطوط هتل ایبیس هندسی تزئین یافته است. تاریخ بنای برج سال 680 ه.ق است. بعضی‌ها آن را مقبره سلطان علاءالدین خوارزمشاه می‌دانند. سبک ساختمان برج، ترکیبی از معماری زمان مغول و دوره آق قویونلو و قره قریونلو است. علاوه بر اینها، قلعه‌های دیگری نیز در گستره استان تهران وجود دارد که از آن جمله می‌توان به قلعه سرخ در شهر ری اشاره کرد که مربوط به دوره‌های پیش از میلاد است.

بناهای قدیمی و مهمی مانند میدان هتل رامتین و کاخ بهارستان در شهر تهران، تداعی کننده حوادث و ماجراهای تعیین کننده تاریخ معاصر کشور است. کاخ بهارستان را که میرزا حسین خان سپهسالار بنیان گذاشت، بعدها محل مجلس شورای ملی شد. این بنا، تنها یادگار آن روزگار است که اینک در میدان بهارستان تهران بر جای مانده است. تندیس وسط میدان بهارستان تهران، تاکنون چندین بار عوض شده است. ساختمان بهارستان متحمل گلوله‌های توپ و دست کم دو آتش سوزی بزرگ شده است. همچنین، میدان بهارستان تهران شاهد زد و خوردها، میتینگ‌ها، تظاهرات و تیراندازی‌های بسیار و محل ترورهای سیاسی مهم و تاریخ ساز بوده است .سمت شمال میدان بهارستان تهران، محل باغ نگارستان هتل المپیک تهران فتحعلی شاه قاجار بود که مدخل آن در جلوی میدان بهارستان و خود باغ نیز در شمال میدان بود. در سال 1284 هجری قمری که شهر تهران را توسعه دادند، این باغ جزو شهر تهران شد و بعدها زمین آن را قطعه قطعه کردند و ساختمانهای مختلف در آن ساختند.

خت مرمر یا تخت سلیمان به شکل یک سکوی دیواره‌دار بلند از 65 قطعه مرمر بزرگ و کوچک ساخته شده است و در وسط ایوان مستقر است. هتل نیلو تهران تخت مرمر در سه سال اول سلطنت کریم خان زند یعنی در سال‌های 1163 تا 1165 هجری قمری بنا شد. پس از فوت خان زند، آقا محمد خان قاجار (1193 تا 1211 ه.ق) عمارت تخت مرمر را تکمیل کرد و در سال 1206 هجری قمری دستور داد بیشتر مصالح ساختمانی و قطعات نقاشی و تزئینی کاخ سلطنتی کریم خان را از شیراز به تهران بیاورند و در ساختن تخت مرمر به کار گیرند. به دستور فتحعلی شاه قاجار، در سال 1220 هجری قمری یک تخت مرمر بزرگ ساخته شد که اکنون در وسط ایوان اصلی کاخ قرار دارد و نام اصلی هتل نیلو آن تخت سلیمان است. در اطراف این ایوان، آثار نقاشی و تزئینات فراوان دوران قاجار به یادگار مانده است. پس از فتحعلی شاه، دیگر شاهان قاجار هم به پیروی از اجداد خویش در تکمیل تزئینات و آراستن بناهای کاخ گلستان اقدام کردند.

آستانه مبارک حضرت عبدالعظیم (ع)، یکی از زیارتگاه‌های بزرگ و معتبر شیعیان جهان در شهر ری واقع است. حضرت عبدالعظیم از فرزندان امام حسن (ع) است (با پنج واسطه به حضرت امام حسن مجتبی می‌رسد) که در قرن سوم هجری، شهید و در محل کنونی دفن شد. بخش هتل هویزه تهران اصلی و مرکزی آستانه حضرت عبدالعظیم (ع) ، همان بنای اولیه حرم بود که رفته رفته در طول سده‌های مختلف بناها و سازه‌هایی دیگر پیرامون آن احداث شد . آستانه حضرت عبدالعظیم (ع) مشتمل است بر حرم‌ها، رواقها، مسجدها، ایوانها، صحنها و دیگر آثار متعلق و وابسته به آن، بقعه‌های امامزاده حمزه برادر امام رضا(ع) و امامزاده طاهر از فرزندان امام سجاد (ع) نیز در همین مجموعه قرار دارد. بنای هتل کوثر تهران اصلی و نخستین آستانه حضرت عبدالعظیم (ع) ، یعنی حرم، در نیمه دوم قرن سوم هجری (قرن نهم میلادی) تعمیر اساسی شد و درگاه اصلی ورودی آن که در سمت شمال قرار دارد ابتدا به فرمان پادشاهان آل بویه و سپس به همت مجدالملک رادستانی قمی تکمیل شد و آذین یافت. همچنین گنبد مطهر به دستور مجدالملک قمی ساخته و بعدها با روکش طلا پوشیده شد.